‘…want uw geloof moest niet steunen op wijsheid van mensen, maar op kracht van God.‘ (Uit 1 Korintiërs 2 vers 5)

De onmetelijke rijkdom van Gods Woord…

Geciteerd 1: Toen Luther al vier-en-dertig jaar lang doctor in de theologie was en zich in die jaren bekwaamd had in de vertaling en exegese van de Schrift, belijdt deze man dat hij nog altijd overweldigd wordt door de rijkdom van de Schrift, die zo groot is dat niemand in een mensenleven alles daar uit kan putten. (…) Luther heeft zijn inspanningen om zelf (!) de Schrift te leren kennen en verstaan ooit eens vergelijken met een wandeling door een bos van vruchtbomen: ‘Er is in dit bos bijna geen boom waaraan ik niet geschud heb en appels of bessen geplukt’. Zeker, hij zegt dit niet zonder trots, maar toch ook zonder de pretentie de gehele Schrift reeds van a tot z begrepen te hebben.

Het is Christus Zelf…

Geciteerd 2: Waar het in het door Luther in die jaren opgebouwde verstaan van de Schrift om gaat, wordt duidelijk in de uitleg die Luther geeft van het verhaal over de Jakobsladder: Jakob die vlucht voor zijn broeder Ezau, droomt ’s nachts van een ladder, waarvan de top tot aan de hemel reikt. Engelen van God dalen langs deze ladder af en klimmen weer naar boven (Genesis 28 de verzen 12-14). Aan deze droom kan Luther zijn gehele reformatorische theologie op een beeldende wijze illustreren: Door het Woord van God en de Geest worden de Christenen naar de hemel geleid en in het geloof verenigd met Christus. Echter het is Christus Zelf die naar beneden gaat met als doel de Christenheid naar boven te brengen. De ladder, die de hemel en de aarde verbindt, is de vleeswording van God: Zij wordt door de duivel het meest gehaat en onophoudelijk bestreden. Hij spant zich in om gelovigen weg te lokken van Christus, die hun ladder naar de hemel is. (1)

Het rijk van de duivel…

Geciteerd 3: Al veel eerder is Luther een meester geworden in een taalgebruik dat uitblinkt door aanschouwelijkheid en beeldende kracht die de realiteit dicht benadert. Zo kan hij de afzonderlijke terreinen van het werk van God – in Christus, in de rechtvaardiging, in de schepping – steeds weer op nieuwe wijze samenvatten. Dankzij deze vergelijking heeft ook het rijk van de duivel duidelijke contouren gekregen. Dertig jaar eerder vormden ‘zonde, wereld en duivel’, zoals in de Middeleeuwen, nog een gesloten, boosaardige slagorde. Wie aan de duivel wil ontkomen, moet de wereld mijden en daar zijn heil zoeken, waar de zonde geen kans krijgt – en in dat geval is het klooster de veiligste plek. In zijn laatste college tekent Luther de duivel als de vijand van de door God geschapen wereld. Deze probeert al die krachten te vernietigen die zich inzetten voor het behoud van de schepping van God: gezin en economie, staat en kerk. De wandeling door het bos heeft Luther ver buiten de muren van het klooster in de wereld gebracht.

(1) Die ladder wijst ons dus niet op een eenzame en moeizame weg die wij ieder persoonlijk zouden moeten gaan om op uiteindelijk op ‘hemelse wijze’ met Christus verbonden te raken. De ladder reikt tot de grond en nodigt ons uit om onze weg in dit leven samen met Hem te gaan. Je zou kunnen zeggen: door onze Doop zijn wij reeds op de eerste sport van deze hemelse trap gezet…

Zie ook: ‘De eenvoud van Luther’s theologie… (II)‘ en (Slot)

Bron citaat: ‘Maarten Luther – mens tussen God en duivel’ – Hoofdstuk V ‘De Doorbraak van de Reformatie – Nu hebben jullie de Bijbel’ – door Heiko A. Oberman (1930-2001), verkreeg een doctoraat in de theologie in Utrecht (1957) en was hoogleraar kerkgeschiedenis in Tübingen en Tucson (Arizona, USA).

‘Wees waakzaam, wees op uw hoede, want uw vijand de duivel, zwerft rond als een brullende leeuw op zoek naar prooi. Stel u tegen hem teweer, gesterkt door uw geloof, in het besef dat uw broeders en zusters, waar ook ter wereld onder hetzelfde leed gebukt gaan. ‘ (Uit 1 Petrus 5 de verzen 8-9)

Bron afbeelding: slideplayer-com