19 Wreekt uzelf niet, geliefden, maar laat plaats voor de toorn, want er staat geschreven: Mij komt de wraak toe, Ik zal het vergelden, spreekt de Here. 20 Maar, indien uw vijand honger heeft, geef hem te eten; indien hij dorst heeft, geef hem te drinken, want zo zult gij vurige kolen op zijn hoofd hopen. 21 Laat u niet overwinnen door het kwade, maar overwin het kwade door het goede. (Romeinen 12 : 19-21)
Als haat tegen Joden, ketters en Turken iemand tot christen maakt, dan zijn wij met al ons woeden de allergrootste christenen. Als daarentegen de liefde tot Christus het beslissende kenmerk is, dan zij wij ongetwijfeld erger dan Joden, ketters en Turken bij elkaar.’ (Luther in “Dat Jezus een geboren Jood is”, 1523)
Hoe kon Maarten Luther, als grote kenner van de Bijbel en het Evangelie, later in zijn leven (1543) toch schrijven wat hij schreef in zijn boekje “Over de Joden en hun leugens”…?
Maar dan eerst eens aan onszelf de volgende vragen:
Hoe beschermen wij wat ons heilig(1) is en welke maatregelen durven wi aanbevelen en toestaan om te beschermen tegen wat ons bedreigd
Hoe gaan wij om met gevreesde en gehate tegenstanders en machten…?
(1) En dan gaat het wat ons en onze tijd betreft toch vrijwel steeds om bescherming van onze persoonlijke veiligheid en vrijheid en onze materiële eigendommen… en niet om bescherming en toekomst van de kerk en om de verkondiging en doorwerking van het heilig Evangelie, zoals bij Maarten Luther duidelijk (!) wel het geval was.
War on terror…
Uitroken: De luchtaanvallen hebben vooral ten doel de greep van de Taliban op 90 procent van het land los te maken. Alleen dan kan het Al-Qaedanetwerk worden opgerold. Daarom werden de raketaanvallen van zondagavond gisteren gevolgd door meer luchtacties. (…)
(…) Maar voor de bewoners van de Afghaanse hoofdstad, hoe gewend zij ook zijn geraakt aan oorlogsellende en armoede, was het een moeilijke dag. „Ik begrijp niet waarom de mensen van Afghanistan zulke ongelukkige mensen zijn”, zei Mirza Mohammed, die op het punt stond Kaboel te verlaten. Tijdens de nacht viel enkele malen de elektriciteit uit. Ook werden de weinige telefoonlijnen die er zijn af gesneden. Televisie is door de Taliban al lang geleden verboden, dus de actuele gebeurtenissen zijn niet gemakkelijk te volgen.
(…) Overigens de war on terror gaat door en niet alleen in Afghanistan, maar wordt nog steeds wereldwijd ‘uitgevochten’ door inlichtingendiensten, politie en instituten op het gebied van binnenlandse veiligheid, en door de VS nog steeds met militaire middelen in een dozijn landen, van de woestijnen van Noord-Afrika, tot de bergen van Pakistan en de vroegere Sovjetrepublieken. Met onbemande vliegtuigen en commando-eenheden, worden mede met hulp van betaalde krachten op de grond de vermoedelijke terroristen opgespoord en aangevallen met het wapen van de toekomst, het onbemande vliegtuig. Ook de oorlog door middel van drones (onbemande vliegtuigen) verzekert de voortzetting van de war on terror met militaire middelen (…)
Bombardementen in WO II…
In zijn boek “Der Brand” beweert historicus Jörg Friedrich dat de massale Engelse bombardementen op Duitse steden in de Tweede Wereldoorlog, het doel hadden zoveel mogelijk burgers te doden. Meer dan zeshonderdduizend burgers kwamen bij de nachtelijke bommentapijten op steden als Hamburg en Dresden om het leven; kinderen, bejaarden, zwangere vrouwen en zieken werden door de vuurstormen weggevaagd. ‘Het was een bewuste massaslachting’, zei Friedrich tegen de Britse Daily Telegraph. ‘De Britten moeten de moed opbrengen om hun verleden tegemoet te treden´.
Dit is overigens geen nieuwe these. Dat de vernietiging van Dresden in februari 1945, onder leiding van luchtmachtbevelhebber Arthur ‘Bomber’ Harris, een pure wraakactie is geweest en niets heeft bijgedragen aan de val van Hitler, wordt door weinig historici bestreden. Bij dat beruchte bombardement kwamen 35.000 mensen om het leven. In totaal werden in Groot-Brittannië naar schatting veertigduizend mensen gedood door Duitse bommen.
Hoe je deze bombardementen ook bekijkt, onmenselijk waren zij, of je nu praat over de bombardementen van de Duitsers op Nederlandse steden of over de Geallieerde bombardementen op Duitse steden. Ook over de militaire noodzaak van dit soort oorlogshandelingen, waar de burger altijd de dupe van wordt zal nog wel lang gediscussieerd worden.(…)
Persoonlijke notitie (AJ):
Altijd weer zullen wij moeten bedenken dat ook de “grote mensen” uit de (Bijbelse) geschiedenis, net als wij mensen van “vlees en bloed” waren en van Genade leefden en werkten en dus net als wij ook tot hun dood een strijd te voeren hadden tegen hun eigen natuur, de wereld en de duivel. En die strijd voerden zij net als wij niet altijd met overwinning en succes, zoals uit hun levensgeschiedenissen blijkt…
Daarbij moeten we ook goed bedenken dat Luther ondanks zijn diepe inzicht in Gods Woord, net als ieder mens, een kind was van zijn tijd. Een tijd waarin de opvatting nog algemeen was, dat de overheid niet alleen een taak had in het beschermen van de ware religie, maar ook in het weren van alle valse godsdienst en afgoderij.
Toch loopt er een zekere lijn van de prediking van Luther en zijn strijd voor (vooral kerkelijke) gewetensvrijheid naar het gebedsleven van Juliana van Stolberg en de gebeden voor haar kinderen en zo naar het inzicht en de opvattingen van Willem van Oranje over de vrijheid van het geweten en de bescherming daarvan door de overheden.
Daarom kan wat hiervoor opgemerkt is over de opvattingen van Luther over de taak van de overheid m.i. toch niet voldoende verklaren waarom Luther later zó over de Joden geschreven heeft als in het genoemde “kwalijke” boekje van hem. Meer bepalend moet haast wel zijn geweest het in handen krijgen van de Joodse Talmoed (1) en kennisnemen van de inhoud daarvan en de welhaast traumatische uitwerking die dit op hem moet hebben gehad. Alles wat ons christenen heilig en lief is werd en wordt daarin – op godslasterlijke wijze – ontkend en onteerd…
Dan is er nog iets dat een niet onbetekenende rol kan hebben gespeeld. En dat is Luthers ongeduld bij en teleurstelling over (2) het feit dat er nauwelijks Joden tot bekering kwamen op de herontdekking van het Evangelie van Geloof en Genade. Dat teleurstelling een belangrijke rol kan spelen in iemands leven zien we ook bij Bijbel-heiligen zoals bijvoorbeeld Abraham (Genesis 16), Mozes (Numeri 20), David (Samuel 25), Elia (1 Kon. 19) en Jona (Jona). Bij of na teleurstelling zien we dan, dat er voor eigen oplossingen wordt gekozen, en dat niet meer de weg die Gods Woord wijst en dat zijn Beloften alles bepalend zijn, maar dan zijn voor korte of langere tijd ook of vooral eigen inzicht(en) bepalend voor de woorden die worden gesproken en de oplossingen die worden nagestreefd. We zien dat (m.i.) in recenter verleden bijvoorbeeld ook gebeuren in het leven van Dietrich Bonhoeffer. Na de teleurstellende ervaringen met de christenen en kerken (m.n. Bekennende Kirche) in Duitsland en het onverwachtse succes van Hitler (verovering van Frankrijk), spreekt hij andere woorden en maakt hij andere keuzes (m.n. onder woorden gebracht in zijn Ethik), dan hij eerder gedaan had in zijn (s)preken en schrijven, bijvoorbeeld in de werkjes Navolging en Gemeenschapsleven. Aan het einde van zijn leven zien we (m.i.) dan toch weer een terugkeer naar een schrijven en spreken dat meer in overeenstemming is met zijn naspreken en belijden van Gods Woord, zoals hij dat eerder had gedaan.
Tenslotte: Deze dingen zijn vast ook met het oog op ons gebeurd. Zoiets kan en moet ons ook helpen te voorkomen dat wij met “grote mensen” kunnen of willen gaan dwepen. Dat we leren om ook door deze gebeurtenis bij ons spreken over de Bijbel-heiligen en de “groten” uit de Kerkgeschiedenis, in praktijk te brengen wat de Bijbel ons op veel plaatsen leren wil, namelijk: “Wie roemt, roeme in de Here” (1). Dan houden we vooral in het oog wat de God in zijn Genade aan Zijn volk aan goeds gaf in het optreden en onderwijs van “grote mensen”. Dan is het daarbij niet nodig om onze ogen verder maar te sluiten voor hun zonden en gebreken. Ook moet het ons helpen om niet (onnodig) hard te oordelen als deze mensen ons meer tegenvallen dan we van zulke “groten” gedacht en verwacht hadden.
En laten we er ook uit leren, om niet onze teleurstellingen te laten bepalen – of het nu het kerkelijk-/gemeentelijk-leven of ons huwelijks- en gezinsleven of ontwikkelingen in de samenleving en de wereld om ons heen betreft – hoe we ons opstellen en welke oplossingen we (elkaar) aanwijzen. Dat we ons vertrouwen in de weg die Gods Woord ons wijst niet verliezen en dat we alleen de weg die ons door Gods Woord gewezen wordt willen en zullen gaan. Dat we die Weg blijven gaan, ook wanneer ons duidelijk is, dat ons eigen verstand en onze eigen kracht tekort schieten en we merken dat we anderen niet kunnen overtuigen om die Weg met ons te gaan.
(1) Lees hierbij eventueel ook de volgende pagina’s:
>> De Goede Herder
>> De Bijbel over (christelijk) leiderschap
>> Luther-woorden over de Talmoed
>> Harde woorden van Paulus…
>> (2) Luther’s verwerking van teleurstellingen
>> (2) Biechtgebed van Luther
JC33NL - Christelijk geloven in Nederland 