(…) Wat we hier zien (zie afbeelding onderaan) is een zogenaamd rollenportret waarop Rembrandt en zijn jonge vrouw Saskia zijn afgebeeld (1). Wij zien hier Rembrandt in de rol van de verloren zoon die met wijntje en Trijntje de bloemetjes buiten zet. Dat blijkt niet alleen uit het geheven glas, maar uit de hele ambiance: de scène speelt zich af in een herberg. Aan de muur hangt de lei waarop met krijtstreepjes de consumpties genoteerd worden (“op de lat schrijven”). De pauwenpastei op de tafel staat symbool voor de hoogmoed; de struisvogelveren op de hoed zijn beeld van de losbandigheid.
Rembrandt is, volgens Bergström, een Hedendaegse Verloren Soon, een benaming die hij ontleent aan de titel van een toneelspel (1630) van Willem Dirckz. Hooft (niet te verwarren met de bekende P.C. Hooft). Eigenlijk doet Rembrandt hier dus een belijdenis: die verloren zoon, dat ben ik zelf…
En… is dat ook niet de manier waarop wij allen deze parabel moeten lezen?
Zoals de dichter Jacobus Revius (1586-1658) de drie gelijkenissen van Lucas 15 heel persoonlijk op zichzelf betrekt:
Ik ben een schaapken dat daar is
verbijsterd in de wildernis;
ik ben een penning weggeraakt,
een zoon, die ’t lelijk heeft gemaakt.
O, Vader, zoek mij wederom,
opdat ik blijv’ Uw eigendom!
(Gezang 50 : 2, Liedboek voor de Kerken)
(1) Rembrandt voelde zich bijzonder aangesproken door de gelijkenis van de verloren zoon (Lukas 15 : 11-32). Vrijwel alle episodes van deze parabel zijn door Rembrandt verbeeld.
Bron: “Een glimp van de hemel – het geheim van Rembrandts geloof” van Jan Riemersma.
Rembrandt en Saskia in de herberg.
JC33NL - Christelijk geloven in Nederland 