De (heerlijke) vrijheid van een christen… (III)

3 ‘Ja, ik bepaal of de tijd is gekomen,
ik zal oordelen naar recht en wet.
4 Al beeft de aarde met haar bewoners,
ik heb haar op zuilen vastgezet. sela
(Uit Psalm 75)

De oproep tot reformatie van de kerk en het (christelijk) leven kreeg (pas) “vaste voet aan de grond” (algemeen gehoor en navolging) in een tijd dat de mensen op veel plaatsen in Europa steeds meer de bestaande leer en machtsstructuren (van kerk, overheid en maatschappij) als overheersend en knellend (als vormen van overheersing en slavernij) begonnen te ervaren, waardoor er een verlangen gegroeid en groeiende was om zich daarvan te bevrijden.
Over het tijdstip van de Reformatie kunnen we dus (mede daarom ook) belijden “dat God de tijd kiest” (zoals o.a. verwoord in Psalm 75) en voor zoiets de “geesten rijp maakt”.

We kunnen wel stellen dat Luther en de andere Reformatoren Gods Woord (de Bijbel, zoals die beschikbaar kwam in de eigen taal) gebruikt hebben om Die weer de huizen en gezinnen “in te preken”.

Dat het “vrijheidsideaal” het nogal eens won van het goed luisteren naar en gehoorzaam (na)volgen van Gods Woord, dat zien we bijvoorbeeld in de ongelukkige gebeurtenissen in Duitsland tijdens de Duitse Boerenoorlog. Net zoals de apostelen slaven en meesters niet tegen elkaar hebben opgezet, en geen slavenoorlog hebben ontketend, zo hadden ook de Reformatoren niet de opzet om de (gewone) mensen en hun overheden tegen elkaar op te zetten en de bedoeling om de mensen tot vrijheidsstrijd op te roepen. Ook tijdens de Reformatie bleef het (Bijbels) devies gelden: Liever onrecht lijden, dan onrecht doen.

Een heel mooi voorbeeld van de “nieuwe huisgodsdienst” uit de tijd van de beginnende Reformatie vinden we aan het hof van de Dillenburg in Duitsland en we kunnen wel stellen dat we daar een heel voorname bron vinden van de tolerantie en vrijheden die later m.n. in Nederland, Engeland en Noord Amerika gemeengoed zijn geworden.

Leest u (ook en vooral!) de volgende pagina over het leven aan dat hof. De centrale persoon daar in de godsdienst van dat “huisgezin” was een vrouw: Juliana van Stolberg!

Over de moeder van Willem van Oranje: Juliana van Stolberg