Pastorale zorg
Het karakter van de brieven van Paulus [1]
Driekwart van het Nieuwe Testament bestaat uit brieven. Het leeuwendeel daarvan is geschreven door Paulus, de apostel die stad en land heeft afgereisd met het evangelie, steeds verder en verder. Maar wat we in de beschrijving van zijn reizen door Lukas in De Handelingen der Apostelen ook opmerken is dit: Telkens en telkens weer is de zendeling teruggekeerd naar de gemeenten die door zijn prediking waren ontstaan. Het valt direct al op bij zijn eerste reis. Hij begaf zich in Klein Azië in oostelijke richting en had zo kunnen doorreizen via zijn geboortestreek naar zijn uitgangspunt Antiochie. Maar wat deed hij? Omkeren, terug naar de plaatsen waar hij geweest was en verdreven. Een grote omweg en niet zonder risico. Maar het was om de zielen van de discipelen te versterken en hen te vermanen te blijven bij het geloof.
En als ze zich opmaken voor een nieuwe reis, horen we hem tot Barnabas zeggen: Laten wij toch terugkeren tot onze broeders in iedere stad waar wij het woord des Heren verkondigd hebben, om te zien hoe het hun gaat. Dus eerst weer terug naar de gelovigen. Het liet de apostel niet los: Hoe gaat het met hen? Daarna wil hij wel verder, naar Efeze – een nieuw gebied. Als dat niet kan, komt Paulus in het binnenland terecht, bij de Galaten. Vandaar gaat het eerst naar Macedonië en Griekenland.
Efeze wordt het doel van de derde reis. Maar hoe reist hij daar dan heen? Niet langs de kortste weg, maar door de bovenlanden, eerst weer door het land van Galatië en Frygië, nu niet noodgedwongen, maar doelbewust, om al de discipelen te versterken? Paulus was er niet alleen op uit om discipelen te maken maar er ook op gericht hen te verzorgen. Nazorg, pastorale zorg. Zo zien we hem na jarenlange arbeid in Efeze ook weer terugkeren naar Macedonië en Achaje, Korinthe, waar hij, tussen zijn werk in Efeze door, ook al een keer extra was geweest. En hoe verloopt dan de terugreis, van Korinthe eerst naar Jeruzalem? Weer langs Thessalonika, Filippi, Troas, Efeze. De ‘oude’ gemeenten opnieuw bezoekend.
Een pionier was Paulus [2], een baanbreker, een fundamentlegger [3], maar intussen bleven de gemeenten hem een voortdurende zorg. Als hij, schrijvend naar Korinthe, al de moeiten van zijn reizen voor het evangelie opsomt, voegt hij eraan toe: En afgezien van al het andere, wat dagelijks op mij afkomt is de zorg voor alle gemeenten [4]. Daarbij waren zelfs gemeenten die niet door zijn direct toedoen waren ontstaan. Hij schreef naar Kolosse over de zware strijd die hij voerde voor hen en de gelovigen in Laodicea en voor allen die mij niet persoonlijk kennen. [5]
(Einde citaat)
[1] Inleidende gedeelte uit een toespraak gehouden door ds. J.D. Janse bij de opening van het nieuwe cursusjaar van het Nederlands Gereformeerd Seminarie op 13 sept. 2002.
[2] Zie J. van Bruggen, Paulus, pionier voor de Messias van Israël, (‘NT (Kampen 2001).
[3] 1 Kor. 3,10 en zie ook Rom. 15,20-21.
[4] 2 Kor. 11,28 KBS.
[5] Kol. 2,1- eigen weergave.
JC33NL - Christelijk geloven in Nederland 