En de waarheid zal u vrijmaken. (Johannes 8 : 32)

Bevrijd worden van zichzelf – voor de ander!

Het is tegenwoordig niet moeilijk over vrijheid te spreken. En er zal in de wereld van vandaag menigeen zijn, die van niets anders droomt dan van vrijheid, die in grootse visioenen haar beeld aanschouwt en er de handen naar uitstrekt, tot men ontwaakt en het beeld vervliegt.

Maar het is moeilijk over vrijheid te spreken, zoals de Bijbel dat doet. Dat de waarheid ons zal vrijmaken, komt ons altijd hoogst ongelegen. Ons handelen, onze kracht, onze moed, onze zedelijkheid – kortom

WIJ ZELF zullen ons vrijmaken; dat is populair

– maar wat heeft het nuchtere woord ‘waarheid‘ in dit verband te zoeken?

Wij merken dat dit woord iets tegen ons heeft. Er is op het ogenblik geen betere manier om je impopulair te maken dan na veel gepraat met dikke woorden de nuchtere vraag te stellen: is dat allemaal wel waar?

Wij leven constant in een onoverwinnelijke angst voor de waarheid. Wij zijn bang, dat er iemand komt, die dieper ziet dan wij, die ons vragend aankijkt en voor wie al onze waarden ineenstorten.

De waarheid treedt ons tegemoet als de gekruisigde Christus.

En nu gebeurt er iets, dat wij niet in onze macht hebben. De Waarheid treedt ons tegemoet in een zonderlinge gestalte, niet in stralende, ongenaakbare heerlijkheid, maar als de gekruisigde waarheid, als de gekruisigde Christus

En de Waarheid richt het woord tot ons; zij vraagt ons: Wie heeft mij, de waarheid, gekruisigd, en zij antwoordt op hetzelfde moment al: Kijk mij aan, dat heb jij gedaan. Jij hebt de waarheid van God over je zelf gehaat, jij hebt haar gekruisigd. Jij dacht, dat jij de waarheid kon maken en verkondigen – dat was een aanmatiging, je wilde zijn als God en daarom heb je schipbreuk geleden.

En wie het hoort, slaakt de onuitsprekelijke verzuchting:

Heer, maak mij vrij van mij zelf.

En nu klinkt het opnieuw: ‘De Waarheid zal u vrijmaken‘ Waarom? Omdat vrij worden niet betekent: groot worden in de wereld, vrij worden van de broeder, vrij worden van God…

maar omdat het betekent: vrij worden van zich zelf, van de leugen als was ik alleen op de wereld; van de haat waarmee ik Gods schepping vernietig,

vrij worden van zich zelf voor de ander.

Alleen Gods waarheid vernietigt onze leugen en bewerkt de waarheid, vernietigt de haat en bewerkt de liefde. Vrij zijn betekent niets anders dan in de liefde zijn, en in de liefde zijn betekent niets anders dan in de waarheid Gods zijn.

Bron tekst: Bonhoeffer Brevier – “Vrijheid” – “Bevrijd worden van zichzelf – voor de ander” (12 oktober) – ©1968 Ten Have b.v. Baarn, Vijfde druk 1978

(…) Doe mij recht, HEER,
want zonder dwalen ben ik mijn weg gegaan,
op U, HEER, heb ik vertrouwd,
ik wankelde niet.
2 Doorgrond mij, HEER, en ken mij,
peil mijn ​hart​ en mijn nieren,
3 want Uw ​liefde​ staat mij voor ogen
en ik bewandel de weg van uw Waarheid.
(Uit Psalm 26)

Bron afbeelding:  Middletown Bible Church