‘Wie U vrezen zien het met blijdschap, in Uw Woord heb ik mijn hoop gesteld.’
(Uit Psalm 119 vers 74)

De stolp of koepel gebarsten en verdwenen…

Geciteerd 1: Om met Frans Wiertz, de vorige bisschop van Roermond te spreken: “De kerk was als een koepel. Een heldere koepel, waaronder zich het geloofsleven afspeelde. Alles was min of meer besloten.” Uiteindelijk kwamen er barsten in de koepel en veranderde langzaam maar zeker alles. Gingen er in 1965, toen Gerard zijn eindexamen HBS haalde, nog elk weekend 2,7 miljoen katholieken naar de kerk. In 2018, toen het vijfde kleinkind van Gerard en Janny werd geboren, waren er daar nog maar 153.000 van over. Twee van hen waren Gerard en Janny. (…) De koepel boven Janny en Gerard is inmiddels helemaal weg. Het zicht op de hemel is vrij.

Geciteerd 2*: De tijd van de oude zekerheden is voorbij, het is geen keus. Dat kun je niet meer terughalen. In het oude klimaat stond alles vast. Men wist het. Het kerkelijk leven zelf wist het. Maar het kerkleven zelf is ootmoedig geworden. En is terecht gekomen in de algemene twijfel, die het klimaat van deze wereld is. Vroeger stond de orthodoxie, het leergezag, onder een glazen stolp, dat werkte, alles was heel zeker. Dat glas van die stolp is gebroken…

Het Evangelie was langzamerhand overwoekerd door regels, dogma’s, voorschriften, liturgische dingen, processies en onder dat klimop zitten die woorden, overwoekerd, maar ze zijn er. En het gaat niet om het klimop, het gaat om die woorden… (bedoeld worden de woorden van het Evangelie, zoals we die vinden in het Oude en Nieuwe Testament).
* Uit de mond van Godfried Bomans – eind jaren zestig.

Opgemerkt 1: Onlangs een gesprek van Godfried Bomans met pater Jan van Kilsdonk (opname uit 1963) beluisterd en dan spreekt deze pater n.a.v. zijn ervaring met stervende mensen en meer specifiek over die met een jonge student en dan dan laat hij met zoveel ervaringskennis en kennis van de Joodse eerbied voor God in heel weinig woorden horen wat geloofsvertrouwen is en waarom dat reden geeft om Gods Woord Góds Woord te laten zijn en blijven en daarmee voorzichtig en wijs en fijngevoelig te zijn en reden geeft om vooral ook spaarzaam met onze eigen woorden en bedenksels.
De YouTube-link naar de geluidsopname onderaan begint in de tweede helft van dit gesprek bij de vraag van Godfried Bomans over het sterven en wat te zeggen over leven na de dood.

Geciteerd 3*: Het focus van beide RK-sprekers ligt niet-bindend in de zekerheid van Gods spreken, maar in de menselijke ervaring en meeleven met de ander in twijfel. Filosofisch een begrijpelijk gesprek. Maar als het uitgangspunt in het hoofd/hart van de mens ligt is er geen zekerheid. Een schip met het anker in het ruim of de mast. De wijsbegeerte der wetsidee heeft het anker in Gods Woord/wet. Dan heb je zekerheid van geloof. Weliswaar onbewijsbaar, maar het geloof is het bewijs. Als je die keus niet maakt kun je veel kleuren filosoferen. Daarmee kun je meevoelen met anderen die twijfels hebben. Dat voelt goed maar geeft geen houvast aan het anker dat God uit de hemel neerlaat als eeuwig houvast. De RK hiërarchie heeft ook een anker in het eigen kerkschip.
* Woorden van een emeritus-predikant (GKV) die het hierboven genoemde gesprek ook beluisterd heeft.

Opgemerkt 2: Dat wordt nu wel beweerd over deze twee sprekers, maar toch vinden ze beiden houvast aan het Woord van God en daar hoeft heus niet een heel systeem van wijsbegeerte aan vast te zitten. Hoeveel eeuwen heeft de kerk niet zonder Dooijeweerds filosofisch werk gedaan.* En Calvijns Institutie had de kerk van de begonnen Reformatie ook niet nodig. (1) Dat werk heeft de Reformatie geen goed gedaan. Er waren plots een stel pedanterige betweters, waaronder Petrus Datheen, die nu wel eens overal de zuivere leer ingesteld en in praktijk gebracht wilden zien. De gemeente van Jezus Christus is echter afhankelijk van de doorgaande verkondiging van Gods Woord (en die was voor velen toen nog maar net begonnen).
* ‘Wij als NGK’ hebben na de breuk in ’67 een tijd lang zonder veel pretenties gemeenten van Jezus Christus mogen zijn. Nog altijd dankbaar dat wij in die sfeer zijn opgegroeid!

Opgemerkt 3: Wanneer je het hele verhaal in die opname (van het gesprek van die twee) aanhoort dan is die pater juist helemaal niet zo’n RK-man, die de RK-traditie als heilig wil zien en Godfried Bomans nog minder. Ze hebben m.i. wel eerbiedig geluisterd naar Gods Woord en dat in geloof aanvaard.
NB. Lees (of beluister) ook hierbij de woorden van Godfried Bomans in (via) deze blog ‘Geloven meer dan denken over het geloof‘.

Opgemerkt 4: ‘We hebben het Woord van God dat zeer vast is’ (2 Petrus 1 vers 19) en de apostel Paulus heeft in zijn brieven aan Timoteüs voldoende duidelijk gemaakt dat de gemeenten het dáár van moeten hebben, dat Gods Woord verkondigd wordt! En wanneer dat Woord betrouwbaar verkondigd wordt door betrouwbare mensen en wanneer de gemeenten er alert op zijn dat dat ook zo blijft, dan gaat de eer naar God wanneer er wat goeds in deze gemeenten gevonden wordt en dan gaat men niet prat op allerlei leringen en aanpak van mensen…

Opgemerkt 5: Ook van belang om bij dat gesprek te beseffen dat pater Van Kilsdonk het niet heeft over gemeente pastoraat (dus onder gelovige mensen) maar over studenten-pastoraat onder jongeren die weinig of niets (al van huis uit) hadden met de (RK-)kerk en het geloof.

Opgemerkt slot: Wanneer je meer te weten komt over het opgroeien van de jonge Godfried Bomans in het ouderlijk huis (m.n. de rol van zijn vader) dat ook sterk samenhing met het kerkelijk milieu, dan mag je het een Godswonder noemen dat Godfried Bomans het geloof behouden heeft en ook met mildheid wil en kan spreken over zijn ouderlijk huis en de Rooms katholieke kerk van zijn jeugd.

(1) NB. Met mijn opmerkingen over Calvijn en Dooijeweerd wil ik niet beweren dat de gemeenten/kerken vn de Reformatie van het (latere) gemeentewerk van Calvijn en zijn preken en brieven geen nut hebben gehad (en nog!) in het gemeentelijk en kerkelijk leven, net zo goed als we nut hebben gehad en nog hebben van wat de reformatorische wijsbegeerte ons heeft aangereikt.

Link naar gesprek: Godfried Bomans met pater Jan van Kilsdonk (YouTube)
Bron Citaat 1: Trouw/deVerdieping (via Blendle) – ‘De kerk wilde niet moderniseren, de doorsnee katholiek wel’ – door Stijn Fens
Bron citaat 2: YouTube – Godfried Bomans over geloof en kerk.

‘Geliefde broeders en zusters, dit is al de tweede brief die ik u schrijf. Met beide wil ik u tot een helder inzicht brengen, en wel door u te herinneren aan de woorden die de heilige profeten destijds hebben gesproken en aan het gebod van onze Heer en Redder dat uw apostelen u hebben doorgegeven.’ (Uit 2 Petrus 3 de verzen 1-3)

Bron afbeelding: Pinterest (Pin on Psalms)