‘Als iemand spreekt, laat hen spreken als woorden van God; heeft iemand een ambt, laat hem het verrichten door de kracht die God verleent; opdat God in alle dingen geprezen wordt door Jezus Christus, voor Wie zij eer en kracht van eeuwigheid tot eeuwigheid! Amen.‘ (1 Petrus 4 : 11)

Als iemand spreekt laat, laat hem spreken als woorden van God

Petrus spreekt hier over een geestelijke regering (niet dus van wereldlijke regering/overheden) van de gewetens voor God, en wat daarbij zal worden gesproken, geleerd, bevolen of gedaan. Met betrekking daarop moet men noodzakelijk weten of het voor God kan gelden en bestaan. Ja, of het van Hem uitgaat en uit Hem voortvloeit. Zodat je kunt zeggen: dat heeft God Zelf zo gesproken en ingesteld. Want onder het volk waar Hij regeert en woont, zal en wil Hij als de ware Huisheer ook Zelf alles spreken en doen, hoewel Hij de mond en de hand van mensen daarvoor gebruikt.

Daarom moet er hier in de eerste plaats en vóór alle dingen op gelet worden, zowel door predikanten als door de toehoorders, dat men een helder en zeker getuigenis heeft dat deze leer werkelijk het ware Woord van God is. Namelijk het Woord dat uit de hemel geopenbaard is aan de heilige, eerste vaders, en vervolgens aan de profeten en apostelen, en door Christus Zelf is bevestigd en bevolen te leren en te prediken.

Want het is onder geen beding toegestaan dat men zó met de leer (ook waar het de kerk en de ambten betreft) zal omgaan dat ieder deze naar zijn zin of goeddunken mag aanpassen aan het menselijk verstand en inzicht. Ook is het niet toegestaan met Gods Woord te spelen en te goochelen, zodat het zich moet laten uitleggen, draaien, uitrekken, verbeteren of wat dan ook, om de mensen te behagen of om vrede en eenheid te scheppen. Want daarmee heeft het geen vaste grond waarop de gewetens zich kunnen verlaten.

Evenmin is het toegestaan dat iemand die een bijzonder aanzien heeft, en meer dan anderen heilig en bekwaam is, machtig in geest en verstand (al zou hij zelfs een apostel zijn), op grond van zijn gaven en het aan hem bevolen ambt zou voorgaan, en macht zou hebben om te leren wat hem bevalt en past. Ook dat de toehoorders verplicht zouden zijn om dit aan te nemen en zich daarop verlaten, omdat het zeker goed wat zo’n (bijzonder) persoon leert.

Heeft iemand een ambt, laat het hem verrichten door de kracht die God verleent

Zo ook in het regeerambt van de kerk, daar zal eerst het getuigenis zijn dat men weet waartoe God dit ambt heeft bevolen en ingesteld. Dit zeg ik, opdat het niet opnieuw aan iemand zou worden toegestaan om op grond van zijn roeping of ambt, uit eigen macht of willekeur iets te ordenen, bevelen en te doen, wat dan voor een Goddelijk werk of tot zaligheid nodig zal worden gehouden.

Wie een kerkelijk ambt wil bedienen en uitoefenen, zal tevoren bewijzen en duidelijk maken uit de Schrift dat aan hem dit ambt door God is bevolen, zodat hij kan zeggen: dat heb niet ik, maar dat heeft God geordend. En daardoor zijn de mensen zeker. wanneer zij deze persoon verkiezen, dat zij niet aan hem, maar aan God gehoorzaam zijn.

Op Zijn bevel en volgens Zijn instelling

Wanneer ik naar de instelling van Christus als zielszorger of kerkdienaar het heilig sacrament uitreik of vergeving spreek, vermaan, troost, enzovoort, dan kan ik zeggen: wat ik doe, dat doe ik niet, maar Christus doet het. Want ik doe dat niet uit eigen voornemen, maar op Zijn bevel en volgens Zijn instelling.

Opdat God in alle dingen geprezen wordt door Jezus Christus, voor Wie zij eer en kracht van eeuwigheid tot eeuwigheid! Amen

Verder is het niet voldoende als je weet dat zowel de roeping en het ambt van God komen. Je moet boven dien weten en de mensen erop wijzen dat de kracht die nodig is om in zo’n ambt bezig en werkzaam te zijn, niet rust op menselijke bekwaamheid of vaardigheid. Want het is alleen Gods kracht die in en door ons werkt!

Dit wil zeggen dat dat alleen dát waarde heeft en gebeuren moet waartoe het ambt is gegeven en ingesteld. Dus niet omdat ik het het zeg en doe, maar uit de kracht van het bevel of de instelling van God, omdat Hij gezegd heeft het zo te doen.

God wil namelijk door dit ambt, indien het volgens zijn bevel en instelling is (verkregen door/gegeven aan een ambtsdrager binnen een gemeente), Zijn werk en wil volbrengen. Zo zal men bij de Doop, het Avondmaal en de biecht niet er niet naar kijken wie de persoon is die het sacrament bedient, of hoe vroom, heilig of waardig die persoon is, enzovoort. Want hier geldt en gebeurt niets vanwege de waardigheid of onwaardigheid van de betreffende mens die het bedient of ontvangt, maar alleen om de waardigheid van Gods bevel en instelling.

Daarom is hier ernstig bevolen dat niemand in de kerk het zal wagen iets – of het nu weinig is of veel, groot of klein – voor te stellen of te doen uit eigen voornemen of op aanraden van enig mens, uit goeddunken, overtuiging en gezindheid, Maar wie iets wil leren of doen, die spreekt en leert zo dat hij tevoren zeker weet dat het in waarheid Gods Woord en instelling is, door Hem bevolen.

Wanneer iemand erover twijfelt, laat hij dan het prediken en ambt uitstellen en ondertussen wat anders doen. Hetzelfde geldt voor anderen. Laten zij niets horen, geloven of aannemen dan wat door het zeker getuigenis van Gods Woord en bevel wordt voorgesteld. Want God wil niet dat met Zijn instellingen wordt gespot.

Maarten Luther: Predigt am Sonntag nach Himmelfahrt Christi (Druck 1525, Valentin Othmar, Augsburg), weergave, EA(2)8, S.311 ff

NB. Niet alles uit het betreffende overdenking (50) werd hier overgenomen.

Zie ook:  ‘Dromerijen als opmaat voor huiskerken…‘

Bron citaat: Maarten Luther – Als goud door vuur beproefd – Korte verklaring van de eerste brief van de apostel Petrus in 60 overdenkingen – Overdenking 48 – Samengesteld, ingeleid door H.C. van Woerden – © 2020 Den Hertog B.V., Houten.

Bron afbeelding:  Heartlight