(…) 39 Er ontstond daarom verbittering, zodat zij uit elkaar gingen…
(Uit Handelingen 15)

(…) Lukas deelt ons dit heel sober in de Handelingen aldus mee: „en zij hadden ook Johannes (=Markus) tot helper”. Het Griekse woord voor „helper” hier gebruikt, heeft tal van betekenissen. Het kan dienaar van het Woord betekenen, of diaken, maar ook slaaf, bijvoorbeeld galeislaaf… Wij doen het best, hier maar te denken aan een soort „klusjesman”. (…) Het betekent hier niet zoiets als hulpprediker. (…)

Met veel enthousiasme is Markus meegegaan, het grote avontuur van de eerste zendingsreis tegemoet. En dit temeer, waar de reis ging naar het eiland Cyprus, Markus vanaf z’n jeugdjaren zo goed vertrouwd. (…)

Dan komt echter het ogenblik, dat het gezelschap het eiland Cyprus verlaat, om over te steken naar Klein-Azië. Vanuit de vertrouwde omgeving komen ze direct in de rimboe, en hier is de plaats waar Markus… deserteert. Geheel onverwacht (…) Wat de oorzaak van Markus desertie ook kan zijn geweest, de zendingsijver is bij Markus blijkbaar bedenkelijk gezakt. Hij gaat weg. Hij keert het gezelschap van Paulus en Barnabas de rug toe en zij zullen zijn inzet juist daar in die omstandigheden nodig hebben gehad…

(…) En nu blijkt, dat Markus’ smadelijke vlucht nog ergere gevolgen krijgt. (…) Het zal ook nog ten gevolge hebben, dat er een heftig conflict komt tussen Barnabas en Paulus, en wel zó, dat de wegen van deze beide mannen óók scheiden, en ieder z’n eigen weg gaat. De kerk kan zich nooit de „weelde” van conflicten en scheuringen veroorloven. Niet onder de „gewone” kerkleden, en nog minder tussen de toonaangevende leidslieden. (…)

Toch is het conflict gekomen. We lezen hiervan in Handelingen 15. „En na enige dagen zei Paulus tot Barnabas: Laten wij toch terugkeren tot onze broeders in iedere stad, waar wij het woord des Heren verkondigd hebben (…) En er ontstond een verbittering, zodat zij uiteengingen en Barnabas met Markus naar Cyprus voer. Maar Paulus koos zich Silas en vertrok”…. (Handelingen 15 : 36—40a).

Zodat zij uiteengingen! Eerst ging Markus van hen, en nu gaan Barnabas en Paulus uit elkaar, u ziet het wel: de scheiding is een repeterende breuk, en als de scheur eenmaal getrokken is, trekt die steeds dieper door, De geschiedenis herhaalt zich!

Paulus neemt in dit conflict een radicaal standpunt in. Hij is van oordeel, dat Markus niet gesneden is uit het hout waar men zendelingen van maakt. (…) Hij weigert zeer beslist iemand mee te nemen naar het zendingsveld, die eerder onbetrouwbaar is gebleken. Voor Markus was dat natuurlijk een harde pil. Hij wordt door de grote zendeling Paulus voor onbruikbaar gehouden, en „dit rode paspoort sluit voor hem alle verdere carrière af” . (…)

Ook Barnabas die bekend stond als een goed en zeer vriendelijk man heeft hier niets toegegeven. Beide mannen blijven op hun stuk staan. Onverzettelijk! (…)

Er ontstond, zegt Lukas, een verbittering. Hier staat het Griekse woord: paroxismos, waarin zoiets van scherp en zuur zit. Er vallen scherpe woorden. Er zijn zure gezichten. De beide standpunten bleven onverzoenlijk tegenover elkaar staan. En betrof dit nu nog principiële zaken, dan was het te begrijpen geweest, maar dit was zo niet. Het ging hier slechts over personen. Over het al of niet geschikt zijn van Markus voor het zendingswerk. (…)

„In iedere twist is de hand van de grote scheurmaker” en de ervaring leert, dat heel persoonlijke meningen, bijkomstige en incidentele dingen de gemoederen eerder verhitten dan zwaarwichtige, principiële vraagstukken. Het is best mogelijk, dat Paulus en Barnabas zonder groet van elkaar gescheiden zijn. Is dit niet een heerlijke overwinning van Satan? Ja, dit was het zeker! En dat alles door die zondige desertie van Markus! En toch is het geen blijvende overwinning van de duivel geweest!

In de eerste plaats is het opmerkelijk, dat Christus ten goede werkt wat Zijn dienaren kwaad doen. Want in plaats van één deputatie, gaan er nu twee de heidenwereld in. Paulus met Silas! Barnabas met Markus! Dit praat de zonde der apostelen niet goed, helemaal niet, maar Gods werk gaat door. En gelukkig bleef de kwestie beperkt tot Paulus en Barnabas. (…)

En in de tweede plaats is ook de verwijdering tussen deze mannen niet blijvend geweest. Er is een moment gekomen, dat ze elkaar weer de broederhand gereikt hebben, en dat zelfs Markus door Paulus is gerehabiliteerd. Dat was ook niet anders te verwachten van een christen als Paulus, die niet slechts met de pen, maar met het hart schreef in 1 Korintiërs 13 : „de liefde wordt niet verbitterd”.

En wanneer en waar de liefde triomfeert
is een einde gekomen aan alle „verbittering”.

Bron tekst: “Hoofdstuk XII – Markus” uit “Dubieuze posten – figuren uit de Bijbel” van ds. H. Veldkamp (1895-1956)

Bron afbeelding: Pinterest