‘Broeders en zusters, ikzelf ben ervan overtuigd dat jullie inderdaad het goede willen en dat het jullie niet aan kennis ontbreekt, waardoor jullie ook in staat zijn elkaar terecht te wijzen. Ik heb jullie hier en daar nogal vrijmoedig geschreven, maar alleen om jullie te herinneren aan wat jullie al weten. Ik doe dat vanwege de genade die God mij geschonken heeft.’ (Romeinen 15 de verzen 14-15)

Geciteerd: De satan heeft hier in de kudde van onze Heer te Wittenberg veel kwaad proberen aan te richten, en wel zó dat het moeilijk was hem, zonder ergernis voor beide zijden (in de reformatorische beweging van toen), te weerstaan. Jij echter (1) wilt toch ook niet zien en toelaten dat er iets nieuws begonnen wordt door een opwelling of bevlieging van de gemeente. Alleen met het Woord moet dat bestreden en overwonnen worden. Met en door het Woord zal (DV!) datgene vernietigd worden wat de onzen zelf met geweld en opstand willen ondernemen. Zo heeft de satan ze opgezweept! Ik verwerp zelf ook dat de mis voor een offer en een goed werk moet worden gehouden. Ik wil ze echter niet met mijn vuisten (of andere dwangmiddelen) bestrijden of degenen die het niet anders willen (dan zoals het altijd was), of de ongelovigen, met geweld afhouden. Ik verwerp het alleen met het Woord. Wie gelooft, die gelooft én volgt. Wie niet gelooft, die gelooft niet en gaat maar heen. Want tot het geloof en wat tot het geloof behoort, mag niemand gedwongen worden. Ieder moet door het (verkondigde) Woord getrokken worden, zodat hij of zij die gelooft, geheel vrijwillig tot ons komt (en bij ons blijft). Ik verwerp ook de beelden, maar alleen met het Woord, niet dat ze verbrand zouden worden, maar dat niemand er zijn vertrouwen erop zou zetten, zoals tot nu toe gebeurd is en nog steeds gebeurt. Ze zullen vanzelf vallen als het volk onderwezen zou worden en wist dat ze in Gods ogen waardeloos zijn. Op dezelfde manier verwerp ik de wetten (dictaten) van de paus, de biecht, de communie, het bidden [van verplichte gebeden] en het [gedwongen] vasten. Echter alleen met en door het Woord, waarmee ik tegelijk hun gewetens vrij maak. Wanneer die vrij zijn, kunnen zij tenslotte daarvan gebruik maken ten dienste van de zwakken die daarin nog verstrikt zijn.
[Maarten Luther: Luthers Briefwechsel, Wittenberg 17. März 1522, vgl. WABR 2, 474, 1-28]

(1) Uit een brief aan Nikolaus Hausmann, nadat Luther in maart 1522 was teruggekeerd van zijn noodgedwongen verblijf in de Wartburg. Er dreigde een algemene volksopstand en een beeldenstorm. Luther heeft toen zijn ‘Acht Sermone gepredigt zu Wittenberg in der Fastenzeit’ gehouden. De eerste dreiging werd was daarmee voorbij. Deze acht preken waren gericht tegen de eigenzinnige en radicale dr. Andreas Karlstadt. Karlstadt, die tijdens Luthers verblijf op de Wartburg de confrontatie zocht, meende dat nu het ogenblijk gekomen was om de reformatie – naar zijn inzicht – in Wittenberg onder dwang uit te voeren. Vanuit Zwickau kreeg hij hulp van de dwepers en geestdrijvers, de z.g. Zwickauer proefeten, die nu in de Wittenberg de leiding in handen namen. Had Luther op de vrijheid in Christus gewezen, de dwepers wilden het leven onder hun nieuwe wetten plaatsen. In alles moesten de mensen zich naar leer en voorschriften van Karlstadt en de zijnen gedragen. Overal in de Wittenberg heerste verwarring. Melanchton was radeloos. Toch waren er (gelukkig) ook nog velen die verlangden naar de terugkeer van Luther. (zie hierbij o.a. Galaten 4 : 5-20, 5 : 13-15, 14-17).

Leestip: Romeinen 14 t/m 15 : 15.

Zie deze (voorgaande) blog: ‘Moet zelfs de heilige Geest afwijken van Zijn onderwijs?‘

Bron citaat: ‘Maarten Luther – Mijn enige troost – 365 dagen met de HC’ – Meditatie bij Zondag 34 vraag 93: ‘Wat is afgoderij’ – Samengesteld en vertaald door H.C. van Woerden sr. – Den Hertog uitgeverij (2015).

“Alles wat vroeger geschreven is, is geschreven om ons te onderwijzen, opdat wij door te volharden en door troost te putten uit de Schriften zouden blijven hopen. Moge de God, Die ons doet volharden en ons troost geeft, jullie de eensgezindheid geven die Christus Jezus van ons vraagt. Dan zullen jullie eendrachtig en eenstemmig lof brengen aan de God en Vader van onze Heer Jezus Christus.’ (Uit Romeinen 15 de verzen 4-6)

Bron afbeelding: Dose of Hope