‘En toen wij in de herberg kwamen en wij onze zakken opendeden, zie, toen was ieders geld boven in zijn zak in het volle gewicht, daarom hebben wij het weer teruggebracht’ (Genesis 43 : 21, weergave DB 1545)

Geciteerd 1: Luther spreekt in zijn uitgebreide verklaring van Genesis (1535-1545) in hoofdstuk 43 over het kwade geweten van de broers van Jozef tijdens hun tocht naar Egypte, waarheen zij Jozef als slaaf hadden verkocht.
(…) “Een kwaad geweten legt immers het allerbeste uit als het allerergste. Iets dat overeenkomstig de natuur van de zaak aangenaam en liefelijk is, dat verandert een kwaad geweten in alsem en bittere gal. Ja, alle schepselen die voor ons tot nut en vreugde geschapen zijn, stelt het voor als zouden die alle tegen ons zijn. Op deze manier is een kwaad geweten ook tegen God gezind. Want als Hij ons toelacht, en vriendelijk en genadig is, vreest het toch voor Zijn straf, en houdt het ervoor dat Hij met ons strijdt en op ons toornt…
> Lees meer/verder in deze blog: De ‘helse macht’ van het geweten…

Aanvullend 1: We zullen bij dit werk van ons geweten onderscheid maken tussen een geweten dat (zwaar) belast is vanwege het nog niet goed kennen van Gods liefde en genade (Zijn barmhartigheid) voor ons in Jezus Christus en een geweten dat weigert schuld te erkennen en belijden. Maarten Luther leed aan dat eerste, maar de broers van Jozef leden aan dat laatste. Toch zien we in de geschiedenis van Jozef en zijn broers dat God zo genadig is dat hij de broers van Jozef stap voor stap leidden wilde naar dat erkennen en belijden van schuld en Jozef naar vergevingsgezindheid jegens zijn broers. En zo wil God ook ons helpen, waar wij dat nodig hebben, om de weg van schuld erkennen belijden of van vergeving van anderen te gaan, en dat dus zelfs ook al wanneer we daar zelf nog niet mee aan de slag zijn gegaan, zoals uit de geschiedenis van Jozef en zijn broers blijkt.
Voor Jozef is het later – na het overlijden van hun vader Jakob (zie Genesis 50 : 15-21) nog wel teleurstellend en verdrietig dat zijn broers dan toch nog weer (hardop) vraagtekens gaan zetten bij die vergevingsgezindheid van hem, die Jozef hen toch klaarblijkelijk en daadwerkelijk al geschonken had. Het was geen toneelspel van hem geweest. Zal God niet net zo goed er verdriet van hebben wanneer wij altijd nog achterdochtig blijven over Zijn vergevingsgezindheid jegens ons?! Luister dan nog weer eens naar Paulus – die toch de gemeente vervolgd had – maar dan toch belijdt: ‘Als God voor ons is, wie kan dan tegen ons zijn. Zal Hij, Die zijn eigen Zoon niet heeft gespaard, maar omwille van ons allen heeft prijsgegeven, ons met Hem niet alles schenken?‘ – en wat er nog verder volgt in de verzen 33-38 in Romeinen 8.

Aanvullend 2: Je zou het ook nog zo kunnen zeggen: Je kunt last hebben van een kwaad geweten en je kunt het te kwaad hebben met je geweten. Bij dat eerste speelt vrijwel altijd zelfhandhaving en eerzucht een rol. Je weigert bepaald onrecht dat je een ander hebt aangedaan recht te zetten door je (mede)schuld daaraan niet te erkennen en belijden naar God én mensen en dat maakt dat je ook niet bijdraagt aan verzoening met en vergeving door die ander, al kan de betreffende andere mogelijk je die vergeving al wel hebben geschonken.
Wanneer je het te kwaad hebt met je geweten, dan kan de oorzaak daarvan zijn dat je moeite hebt met het aanvaarden van vergeving voor bepaalde zonden, die je al wel beleden hebt en vergeving voor hebt gevraagd. Dat is dan meestal een zaak tussen God en jou en niet (meer) een zaak tussen jou en andere mensen. Ook kan het zijn dat de strijd die je nog altijd te voeren hebt met je zondige natuur en bepaalde zonden je het moeilijk maakt. Maar wanneer je daar van harte droefheid over hebt en ook alijd weer vergeving voor vraagt, dan mag je zeker weten dat God je ook altijd weer volmaakt (zeventig maal zevenmaal!) vergeeft.

Bron citaat 1: http://www.maartenluther.com (contact zoals vermeldt op de homepage en van deze website: info@maartenluther-citaten.nl).

Bron afbeelding: Pinterest