‘Want wij zijn Zijn maaksel, geschapen in Christus Jezus tot goede werken, welke God voorbereid heeft, opdat wij in dezelve zouden wandelen.’ (Uit Efeziërs 2 vers 10, weergave SV)

Geciteerd: Jullie hebben dikwijls gehoord dat ik gezegd heb, dat het leven van een christen twee aspecten [lett.: stukken] heeft: in de eerste plaats het geloof, en in de tweede plaats komen de goede werken. Een gelovige moet dus rechtschapen zijn en ook uitwendig een goed leven leiden. Echter, het eerste aspect is het belangrijkste, dat is het geloof. Het tweede aspect, de goede werken, die op het geloof volgen, zijn nooit zo waardevol als het geloof. Hoewel toch de hele wereld de goede werken bewondert en die belangrijker vindt dan het geloof.

Natuurlijk, het is waar dat we goede werken zullen doen en ook het belang daarvan niet mogen verachten. Maar we moeten wel voorzichtig zijn dat we de goede werken niet zó hoog verheffen, dat het geloof en Christus op de tweede plaats komen. Als wij te hoog van de goede werken opgeven, dan worden deze de grootste afgodendienst die maar denkbaar is. Dit is gebeurd, zowel binnen als buiten de christenheid.

Sommige mensen geven de goede werken zo’n belangrijke plaats, dat zij het geloof in Christus over het hoofd zien. Zij preken erover en prijzen ook hun eigen goede werken aan eenieder aan. Dat doen zij dan in plaats van Gods werken. Geloof komt eerst! Nadat het geloof is gepredikt, dán pas zullen we ook over de goede werken spreken en onderwijzen. Zonder enig goed werk en vóór enig goed werk brengt het geloof ons in de hemel. Het is alleen door het geloof dat wij tot God komen.
[Maarten Luther: WA 47, 1, 16 – 2, 21 (A), verkort]

Opgemerkt 1 (AJ): het geloof dat een geschenk is van de Heilige Geest dat onze kinderen al ontvangen, zoals Maarten Luther dat ook beleden heeft omdat hij het geloof niet aan het (volwassen) verstand toeschreef, maar aan wat de Heilige Geest in mensenharten teweeg brengt.
Zie hierbij ook Psalm 8 : 3 en Matteüs 21 : 15-16.

Opgemerkt 2 (HvW): Hoewel dit op zich mogelijk in sommige gevallen waar kan zijn, heeft Luther goed geweten dat er vele tientallen miljoenen kinderen in Europa in die dagen als zuigeling waren gedoopt … zowel Protestant als Rooms-Katholiek… maar dat het geloof toch nog steeds een zeldzame zaak was.. waarvan acte.

Opgemerkt 3 (AJ): Dat lag niet aan de Heilige Geest, Die in kinderharten het geloof al werkte, maar juist aan de volwassenen en al hun redenen om de Heilige Geest te bedroeven en te weerstaan en daarmee de kleinen (w.o. de kinderen) te ergeren. Juist ook heel geestelijke mensen deden daar aan mee!

Lezen: Efeziërs 2:1-10 (Kerntekst vers 10)

Bron citaat: Wekelijkse toezending Luthercitaten – Maandag 1 september 2025

‘… omdat jullie geloof sterk groeit en jullie liefde voor elkaar groter wordt.‘
(Uit 2 Thessalonicenzen uit vers 5)

Bron afbeelding: Heartlight-org