‘Ik ben een vreemdeling op aarde,
verberg Uw geboden (a) niet voor mij.’
(Uit Psalm 119 vers 19)
(a) Zie de opdracht van onze Heer in Matteüs 28 : 20.

Geciteerd 1: Alleen Calvijn biedt ruimte voor een renteheffing. (1) Hij is van mening dat het oudtestamentische renteverbod alleen gold voor het oude Joodse volk en was ingesteld voor het beschermen van de armen. Onder strenge voorwaarden – hij pleitte voor een renteplafond – vond Calvijn het geoorloofd om rente te vragen voor een investering.

Deze opvatting van Calvijn is bepalend geweest voor het denken van de kerk over rente, zei Jurn de Vries eerder tegen deze krant. Hij schreef in de jaren zestig een boek over het renteverbod.

‘Volgens mij geldt het renteverbod alleen voor leningen aan de armen’, zegt hij. Aan anderen kan wel rente gevraagd worden, mits de rente redelijk is. ‘De rente die de overheid berekent is een goede richtlijn.’

Er zijn andere redenen voor de omslag in het denken over renteheffing, denkt Arie van der Rijst. Hij promoveerde in 1994 met een proefschrift over de rol van rente in de kerk. Volgens Van der Rijst was het opkomende humanisme in de renaissance de cruciale factor voor de ommezwaai.

In die periode veranderde het mensbeeld, en daarmee overtuigingen over de economie. Er ontstaat een markteconomie waarin mensen streven naar maximale winst en rijkdom. Het lenen van geld tegen rente wordt toegestaan. ‘Voor de renaissance was de mens op weg naar het hiernamaals’, schrijft Van der Rijst. ‘Na de renaissance heeft de mens recht op geluk in het hiernumaals.’

(1) Geciteerd 2: De kerkgeschiedenis leert dat rente lange tijd verboden was in de christelijk leer. Tijdens het concilie van Nicea werd geestelijken verboden rente te heffen. Augustinus vond dat rente heffen diefstal was. Ook de reformatoren Maarten Luther en Huldrych Zwingli veroordeelden de rente pertinent. Volgens hen is het altijd woeker, want geld dient alleen als ruilmiddel te worden gebruikt.

‘Laat daarom… ieder die bezit verwerft daarmee omgaan alsof het niet zijn eigendom is (b), ieder die in deze wereld leeft alsof ze niet meer toch vooral voor hem- of haarzelf van belang is. Want de wereld die wij kennen gaat ten onder (dat wist en zag Paulus al, door de Geest!). Ik zou willen dat jullie geen zorgen hebben (zoals de wereld die heeft).’ (Uit 1 Korintiërs 7 uit de verzen 29-35 : 30-32)

(b) Wat heeft mijn echtgenote de boze toegelaten in haar hart – onder aangeven van een ‘grootgrondbezitter’ met de verworven invloed op haar en de kinderen (en het pastoraat, maar die hadden een ‘dubbele agenda’) als die van een sekteleider – in de manier waarop zij zich van mij liet scheiden en haar rechten liet gelden op de nieuwbouwwoning die wij nog maar net samen betrokken en ingericht hadden in 2014.
Wat hadden wij de gemeenschap (onze kinderen en kleinkinderen, familie en broeders en zusters en mensen in de samenleving om ons heen) tot voorbeeld kunnen (blijven) zijn met de manier waarop wij omgingen met het goede dat God ons heeft willen geven in deze wereld. Niet eerst en vooral op het gebied van geld en goed en een welvarend leven (met een mooi huis en mooie vakanties), maar door ons belangeloos samenleven ten dienste van elkaar zodat dit zou leiden tot lof en dank aan God.

Bron citaten: ND Geloof – ‘Voor moslims is rente heffen uit den boze. Lange tijd gold die regel ook voor christenen’ – door Jan Blacquière

‘U bent goed geweest voor Uw dienaar,
Heer zo als U het mij had beloofd (al bij mijn Doop!).
Leer mij goed onderscheiden,
Ik heb vertrouwen in het onderwijs van Uw Woord.**

Voor ik vernederd werd, tastte ik mis,
nu houd ik mij aan Uw Woord.
U bent goed geweest en hebt goed gedaan,
onderwijs mij in Uw Woord.

Hoogmoedigen beschuldig(d)en mij vals,
maar ik volg het onderwijs van Uw Woord met heel mijn hart,
gevoelloos als vet is hun hart,
maar ik verheug mij in het onderwijs van Uw Woord.

Het was goed voor mij dat ik (door U!) vernederd werd,
zo leerde ik het onderwijs van Uw Woord kennen.
Goed voor mij is het onderwijs van Uw Woord
beter dan een schat aan goud of zilver (c)

Uw handen hebben mij gemaakt en gevormd
schenk mij inzicht, dan leer ik het onderwijs van Uw Woord kennen.
Wie U vrezen zien het met blijdschap,
In het onderwijs van Uw Woord heb ik mijn hoop gesteld.
(Uit Psalm 119 de verzen 65-74)

** Zie Matteüs 28 : 20, 2 Timoteüs 3 : 16-17 t/m 4 : 5 en Hebreeën 4 : 12-13.

(c) Beter dan een dubbel pensioen en de resten van een goudenhanddruk en het geld van de verkoop van een gezamenlijke woning op de eigen bankrekening .

Het begin van de wijsheid is ontzag voor de HEER,
wie leeft naar het onderwijs van Zijn Woord
verwerft goed inzicht’
(Uit Psalm 111 vers 10) (d)

(d) Dit was de tekst op onze trouwkaart en van onze huwelijksdienst, waarin heel deze Psalm ‘bepreekt’ werd door onze oom ds. J.D. Janse (1932-2005)

Bron afbeelding: Bursting with Blessings