* i.t.t. gemeentelijk samenleven.

‘Ik noem jullie geen slaven meer, want een slaaf weet niet wat zijn meester doet (en wat voor plannen hij heeft); vrienden noem ik jullie, omdat alles wat ik van de Vader gehoord heb, aan jullie bekend gemaakt heb. Jullie hebben niet Mij uitgekozen (1), maar Ik jullie, en Ik heb jullie opgedragen om op weg te gaan en vrucht te dragen, blijvende vrucht (2). Wat je de Vader vraagt in Mijn Naam, zal Hij je geven (3). Dit draag ik jullie op: heb elkaar lief.’ (4)

Geciteerd: ‘Onze samenleving heeft twee gemankeerde modellen voor hoe politiek werkt’, schrijft Lubrano: politiek als commercie (de ‘marktplaats van ideeën’) en politiek als oorlog (het debat als strijdtoneel). Beide modellen gaan uit van onafhankelijk denkende, rationele burgers, die op die marktplaats of in die oorlog de beste argumenten uitkiezen.
Het punt is alleen dat mensen zelden van gedachten veranderen door te luisteren naar interviews met lijsttrekkers of te kijken naar televisiedebatten – integendeel. De afgelopen decennia hebben cognitief psychologen de vele manieren in kaart gebracht waarop wij als we geconfronteerd worden met nieuwe informatie, veel vaker aan onze overtuigingen vasthouden dan dat we ze bijstellen.

Zo zijn we allemaal behept met een ‘confirmation bias’: nieuwe informatie die ons wereldbeeld bevestigt, laten we zwaarder wegen dan informatie die dat wereldbeeld weerspreekt. Ook zijn we heel goed in ‘rationaliseren’: we bedenken allerlei redenen waarom onze overtuigingen tóch kloppen, ondanks bewijs voor het tegendeel. ‘Wetenschappers zeggen dat roken slecht voor je is, maar mijn kettingrokende oma is 96 geworden, dus ik mag gewoon blijven roken’ – dat werk.
Zeker in een debat, waarbij verschillende ideeën tegenover elkaar worden geplaatst en er maar één kan ‘winnen’, graven we ons eerder dieper in onze overtuigingen in dan dat we ons door de ander laten overtuigen.

Wie een kind krijgt, gaat anders nadenken over zelfstandigheid. Wie een geliefde verliest, krijgt een nieuw perspectief op rouw. Wie voor een naaste zorgt, krijgt nieuwe ideeën over afhankelijkheid en verbondenheid. We denken vaak, schrijft Lubrano, ‘dat denken en doen verschillende, zelfs tegengestelde activiteiten zijn. Maar wat politiek betreft is actie een cruciaal onderdeel van nadenken.’
Ook onze relaties zijn cruciaal voor hoe en wat we denken. Betekenisvolle vriendschappen kunnen ervoor zorgen dat we vooroordelen laten varen en onze gedachten bijstellen over grote onderwerpen, blijkt uit onderzoek.

We zijn gewend om het brein te zien als dé plek waar denken plaatsvindt, innerlijk en individueel, maar denken vindt dus ook, en misschien wel vooral, plaats in de ruimte tússen individuen. (Veel van mijn vriendschappen voelen als een doorlopend gesprek waarin we soms decennialang samen nadenken – zodat mijn kijk op de wereld en de keuzes die ik maak net zozeer in het hoofd van mijn vrienden tot stand komen als in mijn eigen kop.)

Maar bovenal hebben we meer ‘sociale infrastructuur’ (4) nodig: organisaties, plekken en ruimtes waar mensen relaties met elkaar kunnen aangaan en onderhouden.

(1) Niet Hem uitgekozen als hun Meester om daar samen mee op te trekken, nee Jezus had hén geroepen om voortaan met Hem door het leven te gaan!
(2) Zoals Hij dat zou bewerken door Zijn Woord en Geest.
(3) Wanneer we geleerd hebben ons bidden in dienst te stellen van het ‘eerst zoeken van het koninkrijk van God’, dan zullen we ons dankbaar verbazen over de gebedsverhoring die we ontvangen – zie Matteüs 6 : 30-34.
(4) Schonk onze Heer middels Zijn Woord en het werk van ‘Zijn vrienden’ ons niet ook het samenleven met Hem (onder Zijn hoede) in de gemeenten van onze Heer Jezus Christus?! – Zie Handelingen 2 : 41-47 en wat er verder nog meer in dit Bijbelboek en de brieven van de apostelen daarover te lezen valt.

Bron citaat: De Correspondent – ‘Het recept voor een gezonde democratie: minder lullen, meer samen poetsen’ – door Lynn Berger (Correspondent Zorg)

Bij de foto: In het Britse dorp Moorhaven legt Frankie Mills vast hoe Oekraïense vluchtelingen en hun gastgezinnen samenleven, en hoe dit, ondanks de uitdagingen, leidt tot meer solidariteit. Samenwonen was een grote uitdaging voor beide partijen: Oekraïners die net gevlucht waren voor een oorlog, en Britten die dat nog nooit hadden meegemaakt. De confrontatie met elkaars verschillende ervaringen vergde veel geduld. Maar het vergrootte ook begrip en empathie, en bood zo een onverwachte weg naar integratie.

Bron foto: Frankie Mills (foto geplaats bij dit artikel van Lynn Berger).