[Wat we belijden over de heilige algemene Christelijke Kerk]

Geciteerd: Het Christelijk Geloof noemt de heilige christelijke kerk een communio sanctorum (‘een gemeenschap der heiligen’). De begrippen ‘kerk’ en ‘gemeenschap’ zijn aan elkaar gelijk. Als men het goed wilde weergeven (vertalen), dan moest er in onze taal iets anders staan. Want het Griekse woord voor ‘kerk’, ‘ecclesia’ betekent in onze taal ‘gemeente’. Wij zijn echter gewend aan het woord ‘kerk’, dat de meeste mensen niet opvatten als een bijeenkomen van mensen, maar als een gewijd huis of gebouw. Hoewel het huis alleen daarom ‘kerk’ genoemd moest worden omdat een kleinere of grotere groep christenen daar samenkomt. Want wij die daar samenkomen, kiezen een bepaalde ruimte en noemen dat huis naar de groep mensen die daar samenkomen (in Naam van Christus Jezus, onze Heer). Zo betekent het woordje kerk eigenlijk niets anders dan ‘algemene samenkomst (bijeenkomst)’. Het is van oorsprong een Grieks woord. De Grieken noemde het namelijk ‘kyria’. Daarom moeten we het eigenlijk in onze taal noemen ‘een christelijke gemeente of samenkomst (bijeenkomst)’, of misschien nog het best: ‘een heilige christenheid’. Ook het woord ‘communio’, dat daarbij gevoegd is, moet niet vertaald worden, met ‘gemeenschap’ (1), maar met ‘gemeente’.
Het is dan ook niet anders dan een uitleg, om aan te duiden wat de christelijke kerk (die wij belijden) eigenlijk is. Wil men het in onze eigen taal goed weergeven, dan moeten we zeggen ‘een gemeente der heiligen’, dat is ‘een gemeente van louter (2) heiligen’ of nog beter ‘een heilige gemeente’. Ik geef er daarom hier zoveel aandacht aan, opdat men deze woorden toch goed zal leren verstaan (begrijpen en toepassen), omdat de gewoonte [om het verkeerd te begrijpen en toe te passen] zo ingeworteld is dat men het moeilijk weer kan uitroeien (3). Ook wordt het heel gauw voor ketterij gehouden als je het woord (en het begrijpen en toepassen ervan) veranderen wilt.
Waarom noemen wij deze gemeenschap ‘christenheid’, of waarom worden wij ‘christenen’ genoemd? Daarmee wordt aangewezen dat de hele christenheid geen ander hoofd heeft – ook niet op aarde – dan alleen Christus. Dat is duidelijk: want zij draagt geen andere naam dan alleen de Naam van Christus. Daarom schrijft Lukas dat de discipelen in Antiochië, die in het begin naar hun stad genoemd werden (4), spoedig een andere naam kregen, want in Antiochië werden de gelovigen [ongeacht waar zij woonden of bijeen kwamen] voor het eerst ‘christenen’ genoemd (vgl. Handelingen 11 : 26).
[Maarten Luther: Der Grosse Katechismus, 1529, vgl. WA 30.1, 189,6-190,6; WA 6, 295, 7-11]

(1) Lees hierbij ook Efeziërs 3 : 14-21!
(2) De apostelen spreken ook altijd een hele gemeente met al haar (gedoopte!) leden zo aan!
(3) Dat wij bij het woord kerk in de eerste plaats aan een ‘geheiligd Godshuis’ denken met daarin tijdens de ‘erediensten’ ook nog een aparte ‘geestelijkheid’, die zich van het ‘gewone kerkvolk’ onderscheidt met ‘aangeklede heiligheid’ (of het nu bijzondere mantels en mijters zijn of zwarte pakken met of zonder hoge hoed) en een bijzonder soort vroom en eerbiedwaardig vertoon daar, dat is dus niet naar het onderwijs van Gods Woord!
(4) Vanuit Jeruzalem gezien eerst de ‘gelovigen te Antiochië’ genoemd.

> Zie hierbij ook nog de inhoud van deze blog: ‘God de Vader van elke gemeenschap‘

Bron citaten: ‘Maarten Luther – Mijn enige troost – 365 dagen met de HC’ – Meditatie bij Zondag 21 vraag 54: ‘Wat gelooft gij van de heilige algemene Christelijke Kerk’ – Samengesteld en vertaald door H.C. van Woerden sr. – Den Hertog uitgeverij (2015)

‘Dan zullen jullie samen met alle heiligen de lengte en de breedte, de hoogte en de diepte kunnen begrijpen, ja de liefde van Christus kennen die alle kennis te boven gaat, opdat jullie vervuld zouden worden tot heel de volheid van God.’ (Uit Efeziërs 3 uit de verzen 18-19)

Bron afbeelding: Knowing Jesus