‘Toen zei koning Saul: “Ik heb verkeerd gedaan. Kom terug, David, mijn zoon. Ik wil je niet langer kwaad doen, want jij hebt vandaag mijn leven gespaard.” Maar David zei: “Hier is uw speer, koning, laat één van Uw mannen hem komen halen. Wie rechtvaardig en trouw is, wordt door de Heer beloond; ik heb vandaag mijn hand niet tegen de gezalfde van de HEER willen opheffen, ofschoon Hij u aan mij had uitgeleverd. Zoals ik vandaag uw leven gespaard heb, zo zal de HEER mijn leven sparen; Hij – niet u, koning Saul – zal mij redden uit alle nood.”‘ (Uit 1 Samuel 26 de verzen 21-24)

Geciteerd 1: Van der Zwaard windt er geen doekjes om. Hij maakt de verhalen niet milder of lichter dan ze zijn. Neem Hagar of Bathseba. Van der Zwaard is niet bang om ons te confronteren met de kern, met het schurende, het vrouwonvriendelijke, de agressie, de arrogantie. Het menselijke wordt niet geschuwd. Vaak komt de kwetsbaarheid van de mens tot uiting. De naaktheid. En in de onderstroom klinkt de stilte, die aan alles voorafgaat, door.

Geciteerd 2: Vaak spiegel ik mijn eigen verhaal of die van onze wereld aan een monoloog of een gedicht. Dan spreekt deze ineens heel direct tot mij. Dat heeft de maken met de persoonlijke en directe stijl. En de universele thema’s in de verhalen, al zijn ze oeroud. Van der Zwaard weet de verhalen knap naar het hier en nu te trekken, actueel te maken. Zoals de aanklacht van Bathseba. De vrouw die werd bevolen wat te doen. De koning had het alleenrecht. Ook dat is van alle tijden.

Opgemerkt: Deze woorden over David spotten met wat de Bijbel ons laat horen over de gelovige koning David en zijn omgang met vrouwen. Ook het feit dat Bathseba koning David ervan op de hoogte brengt dat zij van hem in verwachting is geeft al aan dat ze als vrije vrouw leeft in haar huis en het nodig vind dat de koning daarvan weet. Ze had ook met een klacht over aanranding naar haar schoonvader Achitofel kunnen gaan, een zeer belangrijke raadsheer aan het hof. Even later laat koning David zich de les lezen door de profeet Nathan en belijdt hij schuld. Ook kan hij later Bathseba troosten over de dood van hun eerste kindje en dat zegt toch ook heel veel.
Eerder schreef ik eens: Bathseba was een bekende en mooie vrouw (haar naam betekent: begeerde), die in Jeruzalem om haar schoonheid bekend stond. Mogelijk zullen Uria en Bathseba ook wel samen aan het hof op bezoek zijn geweest tijdens (feestelijke) bijeenkomsten en heeft David hen daar ook ontmoet en gesproken. Het zou me niet verbazen dat die twee – David en Bathseba – genegenheid hadden voor elkaar en dat ze dat wisten van elkaar. Alhoewel de Bijbel dat niet vermeldt lijkt me dat toch eerder een plausibele verklaring voor de gang van zaken dan dat Batseba onder dwang werd aangerand en daarna zomaar weer naar huis gestuurd.
Wanneer David werkelijk als een alleenheerser had gehandeld, had hij wel een andere aanpak kunnen verzinnen om van ‘de problemen’ af te zijn dan Uria uitnodigen om wat vrije dagen te nemen en thuis te verblijven en hopen dat Bathseba niets verraden zou. We moeten zelfs haast wel aannemen dat koning David zijn plan om Uria thuis te laten komen met Bathseba besproken heeft.

Bron citaat: Petrus | PKN – ‘Leestip: Spiegelfamilie, een monologenbijbel van Kees van der Zwaard’ – door Rebecca Schoon

Leestip: Psalm 101.

‘Mijn oog zoekt de getrouwen in het land
met hen wil ik mijn woning delen.
Wie de volmaakte weg* bewandelt,
mag mij dienen.

In mijn paleis is geen plaats
voor wie liegt en bedriegt,
wie onwaarheid spreekt
komt niet onder mijn ogen.’
(Uit Psalm 101 vers 6-7)

* Zie o.a. Matteüs 5 : 43-48 en Jakobus 2 : 12-13.

Bron afbeelding: Pinterest